Ghẹ biển – một trong những loại hải sản có trữ lượng lớn tại Việt Nam. Chúng không chỉ nổi tiếng với hương vị thơm ngon đặc trưng, ngọt và ít tanh mà còn giàu dưỡng chất. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá đặc điểm, các loại ghẹ biển, cách chọn mua ghẹ nhé!
Ghẹ biển
Đặc điểm của ghẹ biển
Đặc điểm hình dạng
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa ghẹ biển và cua, nhưng thực tế chúng là hai loài khác nhau. Ghẹ thuộc họ cua, tuy nhiên chúng có vóc dáng nhỏ hơn và mảnh mai hơn, với thân mềm hơn so với cua.
Đặc điểm nổi bật nhất của loài này là trên lưng ghẹ có nhiều đốm hoa. Ghẹ cái có màu nâu hoặc màu lục xỉn, mai thuôn tròn và có thể rộng tới 20 cm. Ngược lại ghẹ đực thường có vỏ màu lam sáng với các đốm trắng và càng dài màu xanh dương đặc trưng.
Đặc điểm của ghẹ biển
Môi trường sống
Ghẹ biển sinh sống ở các vùng biển nhiệt đới và ôn đới. Ghẹ biển tập trung nhiều nhất tại các vùng biển Việt Nam, Thái Lan, Philippines, Indonesia,… Chúng thường trú ẩn trong các hốc đá, hang động hoặc tự đào hang trên cát để bảo vệ bản thân và săn mồi.
Thức ăn của ghẹ biển
Ghẹ biển là loài ăn tạp, thức ăn chính của chúng là các loại động vật nhỏ như cá, tôm, ốc, sò,… Chúng có thể săn mồi vào ban đêm, sử dụng càng sắc bén để bắt và nghiền nát con mồi trước khi tiêu thụ.
Ghẹ thường săn mồi vào ban đêm
Sinh sản
Ghẹ biển sinh sản vào mùa xuân hè. Ghẹ cái mang trứng dưới bụng và ấp trong khoảng 2-3 tuần. Khi trứng nở, ấu trùng ghẹ sẽ trôi nổi trong nước biển. Trải qua nhiều giai đoạn phát triển phức tạp trước khi trở thành ghẹ trưởng thành.
Các loại ghẹ biển
Ghẹ đỏ
Ghẹ đỏ, còn được biết đến với những tên gọi khác như ghẹ hoa, ghẹ bông đỏ, ghẹ thánh giá. Đây là một loại đặc sản nức tiếng của vùng biển Việt Nam. Đặc trưng của loài ghẹ biển này là màu sắc đỏ và thường có hoa văn với hình chữ thập trên lưng. Ghẹ đỏ thường là loại có trọng lượng lớn hơn so với ghẹ xanh.
Thịt của ghẹ đỏ khá chắc nhưng được đánh giá là không ngon bằng ghẹ xanh. Nhưng ghẹ đỏ vẫn có chỗ đứng riêng trong lòng thực khách bởi giá thành hợp lý và hương vị đặc trưng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng ghẹ đỏ có thể gây dị ứng ở một số người. Do vậy, nếu bạn có cơ địa dị ứng hải sản, hãy cân nhắc kỹ lưỡng trước khi thưởng thức loại ghẹ đặc biệt này.
Ghẹ đỏ
Ghẹ xanh
Ghẹ xanh phổ biến ở các vùng biển của Việt Nam, có kích thước nhỏ hơn ghẹ đỏ một chút. Vỏ ghẹ xanh màu xám với viền xanh lơ ở chân. Trên thân có những đốm trắng li ti trông khá bắt mắt. Điều đặc biệt là sau khi luộc chín, ghẹ xanh vẫn giữ nguyên những đường vân xanh độc đáo trên vỏ.
Giới sành ăn cho rằng ghẹ xanh là loại ghẹ ngon nhất. Với hương vị với thịt chắc, ngọt đậm đà, vượt trội hơn hẳn so với ghẹ đỏ. Đồng thời, nó cũng chứa nhiều dưỡng chất nhất trong số các loại ghẹ. Do đó, giá của ghẹ xanh khá cao, dao động khoảng 400.000 đồng/kg.
Ghẹ xanh
Ghẹ ba chấm (ghẹ mặt trăng)
Ghẹ ba chấm, hay còn được biết đến với cái tên ghẹ mặt trăng. Ghẹ ba chấm là loại ghẹ nhỏ hơn so với các loại ghẹ biển khác. Thịt của ghẹ ba chấm ít hơn so với những loại ghẹ lớn hơn, nhưng lại rất ngon. Loại ghẹ biển này có thân trên thường có 3 chấm tròn đặc trưng. Loại ghe này thường có sẵn ở nhiều chợ và thị trường. Điều đặc biệt là giá cả của ghẹ ba chấm khá rẻ, chỉ khoảng 200.000 đồng/kg.
Người ta thường chế biến ghẹ ba chấm thành các món như hấp bia hay xào tỏi để tận dụng hương vị thơm ngon của nó. Do đó, ghẹ ba chấm trở thành lựa chọn phổ biến trong các món ăn gia đình và nhà hàng.
Ghẹ ba chấm
Ghẹ đá
Ghẹ đá là một loài ghẹ không quá phổ biến và thường sống sâu trong các rạng đá của vùng biển miền Trung Việt Nam. Chúng có kích thước khá lớn, thường đi kèm với màu sắc đặc trưng khi còn sống là nâu đậm đen. Phần mai của ghẹ đá thường có những đường răng cưa nhỏ, làm tăng tính thẩm mỹ. Đây cũng là dấu hiệu dễ phân biệt với các loài ghẹ khác.
Khi ghẹ đá được luộc chín, vỏ sẽ chuyển sang màu đỏ tươi rất đẹp mắt và hấp dẫn. Ghẹ đá được đánh giá cao về hương vị và chất lượng.
Ghẹ đá
Ghẹ dĩa
Ghẹ dĩa được nhận diện dễ dàng bởi phần mai khá nhẵn mịn, thiếu các đường vân thường thấy trên các loại ghẹ biển khác. Vỏ của ghẹ dĩa mỏng và khi luộc lên thường có màu đỏ cam rất đặc trưng. Loại ghẹ này nổi tiếng với phần thịt ngọt, chắc và được nhiều người yêu thích.
Ghẹ dĩa
Giá trị dinh dưỡng
Ghẹ biển là một nguồn dinh dưỡng phong phú và cần thiết cho sức khỏe của bạn. Bên trong thịt ghẹ có chứa một lượng vitamin đáng kể, bao gồm vitamin A, B1, B2, C và D. Đây là các vitamin quan trọng giúp hỗ trợ chức năng miễn dịch, duy trì sức khỏe tim mạch và hệ thần kinh.
Ngoài ra, ghẹ biển còn chứa nhiều khoáng chất quan trọng như canxi và photpho, giúp cải thiện độ dẻo dai của xương khớp, răng và tóc. Đây là thành phần quan trọng trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày, đặc biệt là cho những người cần bổ sung canxi để duy trì cho xương chắc khỏe.
Omega-3 là một axit béo thiết yếu được tìm thấy nhiều trong ghẹ biển, bao gồm DHA và EPA. Các chất này có tác dụng lớn trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch, hỗ trợ chức năng não bộ và giúp sáng mắt. Đặc biệt, DHA và EPA cũng rất quan trọng cho phụ nữ mang thai và cho con bú, giúp phát triển não bộ của thai nhi và trẻ nhỏ. Đối với phụ nữ, ghẹ biển có thể giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt và làm giảm đau bụng kinh hiệu quả.
Ghẹ cung cấp nguồn dinh dưỡng phong phú
Cách chọn ghẹ biển tươi ngon
Ưu tiên mua ghẹ biển còn sống
Ghẹ biển thường ngon và ngọt khi còn sống, tức là khi chúng vẫn có thể bơi trong nước. Khuyên bạn nên tránh mua ghẹ đông lạnh vì có thể chúng đã bị ươn và khi nấu lên có thể gây mùi hôi khó chịu. Mua ghẹ đã chết không chỉ dẫn đến việc tốn kém mà còn khó chế biến và mất đi dưỡng chất.
Do đó, hãy chắc chắn rằng những con ghẹ bạn chọn vẫn sống, có khả năng bơi lội trong nước. Đồng thời, có đủ càng và chân, cho thấy chúng mới được đánh bắt và sẽ có thịt đầy đặn và chắc hơn.
Ưu tiên chọn ghẹ còn sống
Bấm nhẹ vào ức ghẹ biển
Để chọn ghẹ biển, bạn có thể bấm vào phần ức của ghẹ. Khi cầm ghẹ lên và bấm nhẹ vào phần ức (trên yếm), bạn có thể nhận biết độ tươi ngon của nó. Ghẹ tươi sẽ có phần ức chắc, tạo cảm giác cứng tay và thịt sẽ ngọt và dai hơn. Ngoài ra, yếm càng khít với thân thì ghẹ càng ngon, vì khi chưa sinh sản nhiều, thịt sẽ chắc hơn.
Ngoài phương pháp bấm vào phần ức, bạn cũng có thể chọn ghẹ bằng cách cầm lên và cảm nhận trên tay. Ghẹ ngon sẽ khiến bạn cảm thấy tay cầm chắc chắn. Tránh mua ghẹ có phần ấn bị mềm, lõm xuống vì chúng thường ít thịt và không ngon khi chế biến.
Có thể bạn quan tâm: Các loại cua biển được ưa chuộng nhất thế giới (laucua.vn)
Bấm nhẹ vào ức ghẹ
Phân biệt cua và ghẹ biển
Điểm giống
Cua và ghẹ có nhiều điểm tương đồng, đặc biệt là khi nhìn vào vẻ bề ngoài. Do đó, nhiều người có thể gặp khó khăn trong việc phân biệt chúng. Cả hai loài này đều thuộc họ giáp xác, có bên ngoài là lớp vỏ cứng và di chuyển theo chiều ngang. Chúng cũng tương tự nhau về kích thước và cách thưởng thức.
Điểm khác
- Hình dáng
Cua có hai càng lớn và tám chân nhỏ, trên chân thường có những đốm hoa nhỏ. Còn ghẹ biển chúng có vóc dáng nhỏ bé hơn, thân mềm hơn cua. Hầu hết các loại ghẹ đều có nhiều đốm hoa trên lưng vỏ và chân. Mai cua thường có hình vuông hoặc tròn, phần bụng có màu trắng ngà và rất cứng. Mai ghẹ có hình bầu dục thon dài, hai bên hông mai có gai nhọn. Phần bụng cua ghẹ có màu trắng sữa ngà.
Phân biệt cua và ghẹ
- Màu sắc
Trước khi chế biến, màu sắc tự nhiên của cua và ghẹ biển rất dễ phân biệt. Đa số các loại ghẹ thường có màu rêu kết hợp với các đốm hoa trắng nổi bật. Trái lại, cua thường có màu xám rêu hoặc màu vàng.
Sau khi chế biến, vỏ của cua sẽ trở nên trơn láng, không sần sùi và có màu cam rực rỡ. Còn vỏ ghẹ thường sẽ còn sần sùi và không trơn như vỏ cua, màu sắc cũng chuyển sang màu cam nhạt hơn.
Màu sắc của cua và ghẹ
- Hương vị
Nếu quan sát kỹ, bạn sẽ thấy phần thịt của cua có màu sắc đậm hơn và các sợi thịt to hơn so với ghẹ. Bạn sẽ cảm nhận được thịt cua có vị ngọt thanh, nhẹ nhàng và thịt khá chắc. Trái lại, thịt của ghẹ có ít độ ngọt hơn và có mùi hương đặc trưng hơn.
So sánh thịt cua và thịt ghẹ
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về ghẹ biển mà bạn nên biết. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn phân biệt được những loại ghẹ biển này và lựa chọn được con tươi ngon nhất!